Speuren als een detective
Zeer lage melkproductie
Al een poosje ging het op het melkveebedrijf van, laten we hem voor het gemak maar Johan noemen, steeds slechter. De koeien waren geleidelijk aan steeds minder melk gaan geven. Het productieniveau was op een bepaald moment meer dan gehalveerd. Koeien die met gemak flink boven de 30 liter melk zouden moeten en kunnen geven, gaven dagelijks minder dan 10 liter. Wat opvallend was, was dat de dagelijkse schommelingen in de melkproductie best wel fors waren..
Mycotoxines
Natuurlijk werden allerlei zaken op het bedrijf bekeken. Het rantsoen klopte, geen BVD of IBR en de koeien vraten best wel goed en veel. Wel zat er broei in de kuil en zaten er soms zichtbaar schimmelplekken in. Een belangrijke oorzaak hiervan zou kunnen zijn dat de mais met een shovelbak werd opgeschept waardoor de maisbult voortdurend wat los werd getrokken. Er zou wel eens sprake kunnen zijn van te veel mycotoxines in het voer (gifstoffen afkomstig van schimmels en micro-organismen). Besloten werd om een deel van de kuil af te voeren en nu voortaan met een blokkensnijder de mais te laden. De broei stopte maar ondanks dat er zekerheidshalve mycotoxinebinders in het voer werden gestopt, werd er geen verbetering in de melkproductie gezien.
Plotselinge sterfte van koeien
Intussen nam het aantal “slijters” toe en geregeld gingen er op heel warme dagen soms een of meer ogenschijnlijk gezonde koeien tegen de vlakte. Een aantal koeien stierven ook zeer plotseling. Bij enkele koeien die naar de slacht gingen bleken er puntbloedingen op de lever en de nieren te zitten, iet wat toch wees op een vergiftiging.
Coliforme bacteriën in het drinkwater
Kwamen we toch weer terug bij de mycotoxines, en dus bij het voer, maar dat leek toch niet de bron te zijn. Er was nog een mogelijke oorzaak, namelijk het drinkwater. De jaarlijkse watercontroles op dit bedrijf gaven voortdurend aan dat het water schoon en veilig was. Toch hebben we wat watermonsters uit de drinkbakken, en niet uit de waterleiding zelf genomen. En wat bleek: het drinkwater bevatte een zeer groot aantal coliforme bacteriën. En hoe warmer het was, hoe hoger de concentratie, met alle schadelijke gevolgen van dien. Normaal slaan coliforme bacteriën vooral toe op uierniveau, deze stammen slaan vooral toe op darmniveau en wel heel erg agressief.
Na het reinigen en ontsmetten van het drinkwatersysteem knappen de koeien nu zichtbaar op, maar de veestapel heeft hierdoor een enorme klap gekregen. De mycotoxinebinders laten we nog maar even in het voer zitten en om de weerstand en herstel te bevorderen voegen we nu zeewier toe aan het rantsoen.
Belangrijke Les
De belangrijkste les die we toch maar weer van dit geval hebben geleerd is, dat op elk bedrijf eigenlijk onvoldoende aandacht is voor de drinkwaterkwaliteit. Elke veehouder moet eigenlijk geregeld de waterkwaliteit op verschillende plekken van het drinkwatersysteem laten controleren. Bovenstaand voorval is een extreem geval , duidelijk is ook dat er op heel veel veehouderijbedrijven sprake is van sluimerende besmettingen als deze. Het gaat zeker ten koste van de gezondheid van dier en productie
Tot de volgende blog,
Vriendelijke groet
Hessel Altenburg